Kategoria: Czy to żartem czy serio?

Opublikowane w

Życie a ciśnienie tętnicze

Po latach zmagania się z sobą, głównie w celu zrozumienia samego siebie, a to tylko po to, żeby życie (własne) wreszcie uczynić spokojniejszym, doszedłem do następującego wniosku. Wszystkiemu winna jest skłonność naszej całej rodziny (ze strony ojca) do niskiego ciśnienia. Zaczynamy funkcjonować dopiero wtedy, kiedy coś nam podniesie ciśnienie. Dlatego na przykład mój ojciec całe życie pije kawę. Może też dlatego ja nie piję – nie chciałem tego uzależnienia.

Niskie ciśnienie tętnicze nie wydaje się problemem, ale powoduje szereg psychologicznych konsekwencji. Na przykład gdy mamy niskie ciśnienie, wszystko nas boli, nic nam się nie chce, a także widzimy świat w czarnych barwach. W rodzinie ojca większości jego braci twierdziła co najmniej dwa razy dziennie, że to już koniec, i że czują, że niedługo pociągną. Co stoi w sprzeczności z faktami – wyrośli w wiosce na wysokich wzgórzach, gdzie do tej pory nie ma asfaltu (położono zdaje się płyty betonowe), a kamienista ziemia była im przez całe życie kamieniem u szyi. Krowy szło się pasać boso, codzienne jedzenie to brukiew. Cała rodzina niezwykle wytrzymała, dożywała w dobrym stanie fizycznym późnego wieku.

Odkąd pamiętam ojca – wyprzedzał wszystkich z tempie pracy. Choć niewielkiego wzrostu, dość szybko poddawały mu się styliska łopat czy siekier, nosidła wiader, a w ostatnim czasie – kółka kosiarek do trawy, które nie wytrzymywały jego tempa pracy.

Gdy miałem 10 lat rodzina jeździła na wakacje z funduszy uzyskanych ze zbioru agrestu. Mieliśmy tego mnóstwo w ogrodzie. Na początku wakacji ojciec, wujek, babcia, dziadek, ale też ciotka i mama (mieszkaliśmy w domu trójrodzinnym, trzypokoleniowym) po powrocie z pracy o godz. 15:00 zasiadali do krzaków agrestu. Wiaderka i skrzynki wypełniali zielonymi kulkami, zawożonymi potem do punktu skupu. Wieczorem ojciec czasem podsuwał mi palce i igłę, zaciągał pod silną lampę i mówił – wyciągnij mi ten kolec, bo sam nie dam rady. Palce u dłoni miał ponabijane igłami agrestu. Rwał agrest w takim tempie, że nie przejmował się kolcami.

Ojciec w wieku 75 lat zbiera czereśnie

Wracając do ciśnienia (tętniczego) – dopiero zadania podnoszące nam ciśnienie sprawiają, że jesteśmy pracowici, zaangażowani. Przy niskim ciśnieniu – leżymy, lenie; narzekamy na rozmaite bóle, nie widzimy sensu życia i mamy przeświadczenie, że za chwilę umrzemy.

W świecie, w którym coraz mniej pracuje się fizycznie, a coraz częściej – umysłowo i emocjami – jest nam trudniej. Nastręczają się niezbyt pozytywne podniety ciśnienia. Oczywiście, pozytywnie działają: zachwyt, szczęście, zaciekawienie. Ale, niestety, skuteczniej ciśnienie podnosi złość. Nie ma to jak natknąć się na absurd – w urzędzie, w pracy, na ulicy, gdziekolwiek. Kiedy zobaczymy absurd, nasze ciśnienie wreszcie rośnie do poziomu normalnego, myśli zaczynają się klarować, pojawiają się wnioski i rozwiązania problemów. Układanka tego świata zaczyna mieć sens. Nie ma to jak spotkać idiotę, który mówi nonsensy. Im większe emocje, tym lepiej pracuje nasz mózg. No niestety. Wściekłość – ach! – ależ ona rozjaśnia życie!

Te obserwacje i płynące z nich wnioski nie są chlubne. Od czasu, kiedy zorientowałem się w czym rzecz, próbuję podmieniać złe emocje na dobre. Ale okazuje się, że dobre czy złe – emocje są bardzo męczące. Wszystko jedno, czy te silne, czy słabe (nie wiem nawet, czy jest sens ich stopniowania), bo te subtelniejsze wywołują jeszcze większe wrażenia. Jestem w sytuacji bez wyjścia. Marzeniem byłoby wzorować się na ludziach, którzy potrafią spokojnie analizować tabelki (jak moja dziewczyna). I czasem to się udaje, ale na krótką metę. Dobre i to, ale nie mam długich perspektyw na zasadniczą zmianę siebie (spójrzmy prawdzie w oczy – 3/4 życia za sobą)(zresztą już czuję się tak, jakbym po południu miał nie żyć).

Powracając do emocji, tych dobrych – jest ich bardzo dużo, wręcz przesyt. Choć początkowo wywołują uczucie szczęścia, później pozostawiają większe zmęczenie. Wiele fantastycznych emocji płynie z kontaktów z ludźmi, więc je także powinienem ograniczyć. Przepraszam Was, jeśli to źle brzmi, ale pomyślcie – ostatecznie to i tak dla Waszego dobra. Piękno trzeba umieć sobie dawkować, podobnie jak absurdy tego świata 🙂

(wpis został umieszczony w kategorii „Czy to żartem czy serio)
(poniżej – przykład sytuacji wywołującej silne emocje pozytywne)

Stanisław Słowiński i Tomasz Kukurba

Stanisław Słowiński i Tomasz Kukurba podczas koncertu na Letniej Scenie Radia Kraków 2023, fot Piotr Kubic.

Opublikowane w

Niecny cel artysty

Celem artysty jest wywołanie wrażenia. Wywołanie tak, aby wciągnąć, pochłonąć odbiorcę zanim on zorientuje się, że jest wciągany i pochłaniany. Jest to możliwe dzięki konstrukcji mózgu, w którym połączenia nerwowe zajmujące się uczuciami działają o wiele szybciej niż połączenia związane z myśleniem (np. Kahnemann, „Pułapki myślenia”).

Tak więc konstruowanie dzieł tak powinno przebiegać, by zaskakiwać. No niestety. Ale ktoś powie – ileż można zaskakiwać, już wszystko zostało powiedziane, pokazane, wyjaśnione, przeżyte przez masy ludzkie na przestrzeni dziejów i globu.

Ale nie. Bo najprostsze odruchy, instynkty, są nieczułe na to, co było. One rezonują ciągle, zwłaszcza te najsilniejsze. A najsilniejszą emocją jest strach. Uczucie pierwotne i nieusuwalne, mimo wszelkich starań, treningu, medytacji, modlitwy i tak dalej. Drugą przemożną siłą jest pożądanie, głównie seksualne (patrz np. spektakl „Testosteron” Saramonowicza). Trzecim, które gdzieś tam pałęta się wokół dwóch pierwszych, jest zachwyt. Zachwyt również może obezwładnić totalnie. Uwaga na zachwyt! Wydaje się piękny, dobry, nieszkodliwy. Ale to właśnie w jego sidła łapiecie się niezliczoną ilość razy oglądając reklamy, widząc nowy produkt (torebkę, sukienkę, samochód), zyskując nadzieję na polepszenie Waszej egzystencji.

Teraz uwaga – uważajcie bardzo na twórców, którzy potrafią połączyć w jednym dziele zachwyt + strach + pożądanie. Wtedy my, odbiorcy, jesteśmy załatwieni dokumentnie.

Opublikowane w

Ostatni 139

Ostatni autobus linii 139, w kierunku Huty, na przystanku Nowy Kleparz, odjeżdża o 23:21. Tak głosi rozkład jazdy, niepodświetlony, mimo, że wpatrują się w niego zaniepokojone twarze. Ale rozkład rozkładem, czas czasem, a autobus – autobusem. A w tym wypadku szczególnie chodzi o ten autobus, ostatni.

Ulice Krakowa o wpół do północy w czerwcu można przemierzać i bez sweterka; zaiste cudowne, cudowne zaiste, za piętnaście północ, próbując się stąd wydostać. Z miasta kochanego na reklamach i placach park & ride, świetnie funkcjonujących na papierze.

Ale – ciiiiicho, cicho! Narzeka Wiesiek, nie ja. Ja absolutnie nie mogę, nie mam prawa, niewdzięczny. Kraków ciepłą nocą myśli o mnie bardziej niż kiedykolwiek, np. ten kierowca z mpk, który czeka na biegnących od drugiej strony skrzyżowania. My, ostatni pasażerowie, docieramy do zaparkowanych w dzikich krzakach samochodów, uruchamiamy milczące od dwóch dni silniki, rozpędzamy się w koleinach ulic-wylotówek, wygniecionych za dnia przez zastępy ciężkich aut. Mijając ostatnie sygnalizacje świetlne rozbiegamy się w pajęczynce podkrakowskich wiosek.

Opublikowane w

Sens wieczorem

W stronę domu. Biegną po asfalcie białe pasy. Wygina się ciemna wstęga, pełzną po niej, w dwie strony, białookie żółwie, garbate, niektóre długie, z czerwonymi plamkami z tyłu. Trzymasz myślami cienką nitkę, która, wiesz o tym, prowadzi do starego biurka w kącie pokoju, do klawiatury. Napisać kilka słów sensu, po dniu, w którym poszukiwałeś sensu.

Przedostatni zakręt, szutrowy wjazd, żelazna brama. Krótkie schodki ganku, zwykłe, wejściowe drzwi, korytarz, przedpokój. Im bliżej biurka, tym cieńsza nitka, rozsnuwa się, rozpływa między palcami. Siadasz i kładziesz ręce na klawiaturze, i nagle – pozostaje tyko pustka. „Nitka? Nitka! Sens? Kilka słów sensu?! Halo!!” Koniec.

– Co tam wypisujesz?
To Wiesiek. Przyszedł.
– Nic.
– Jak to nic. Wieczorne narzekania. Smutne. Zmęczone.
– No może tak.
– Nie no i nie może, tylko na pewno.
– Wiesiek, moje pisanie, moja sprawa.
– Twoja byłaby, gdybyś pisał do szuflady. A ty – tak na cały świat.
– I kogo to obchodzi? A kto to czyta?
– Czytają, niektórzy czytają, i sam sobie szkodzisz.
Wiesiek marudzi, jak często, wieczorem, i wiem, że nie odpuści. A miałem iść spać, ale jak iść?
– Miałem iść spać.
– To idź.
– Aaaaa, dziękuję.
– I nie pisz dziś więcej. Znaczy – nie próbuj, bo trudno to nazwać pisaniem.
– Wiesiek!!
– Nie krzycz, już po dwudziestej drugiej. A okna niezamknięte.
– Bo duszno. Spróbowałbyś zamknąć.
– Zamknij. Na deszcz się ma. Deszcz wisi w gorącym powietrzu.
Deszcz. Deszcz mnie uratował. Wiesiek zszedł na temat deszczu. Mamrotał pod nosem coś o prognozie pogody, którą teraz każdy może mieć w smartfonie, żeby mu mieszkania nie zalało, i komórki, zostawionej na parapecie. Zbliżyłem się niespiesznie do łóżka, przechylając powoli w stronę poduszki, szukając jeszcze w myśli tej nitki, która się rozsnuła, tych kilku słów sensu, dosłownie jednego zdania, które miałem napisać.

Opublikowane w

Kill process

W zarządzaniu systemem operacyjnym komputera jest taka komenda: kill. Oznacza ona zatłuczenie, zabicie, przerwanie, zamordowanie jednego z procesów uruchomionych w komputerze.

Chodzi o to, że wewnątrz komputera toczy się swoiste życie. Tak jak w człowieku – uruchomionych jest wiele procesów pozwalających na funkcjonowanie, tak we współczesnym komputerze – w pamięci operacyjnej, w procesorze, biegną procesy „utrzymujące przy życiu” różne części systemu. Dzięki nim widzimy poruszający się wskaźnik myszy, widzimy znaki wklepywane w klawiaturę, słyszymy dźwięki, odbieramy pocztę, łączymy się przez komunikatory.

Pamiętam pierwsze domowe komputery. Obsługiwały naraz tylko jeden „proces”. Mogły zająć się też na chwilę czymś innym niż ten proces, ale wymagało to tzw. przerwania. Procesor odkładał wtedy na bok to, czym się zajmował, i na chwilę brał się za coś innego. Z czasem ilość przerwań rosła, pojawiły się ich poziomy – wyższy, niższy. Komputer ma hierarchię procesów. Jeden może odłożyć na później, inne muszą zostać obsłużone bezwarunkowo. Kiedy nagle tracimy nad nim kontrolę – kiedy przestaje reagować na klawiaturę, myszkę – coś poszło nie tak.

Teraz leżę w łóżku i próbuję zkillować siebie. Po dniu pełnym pędu, w którym, o dziwo, udało się zrealizować wszystkie punkty planu, nie mogę przestać. Kill, Kill – zatrzymaj się. Ale jeszcze kręcą się migawki – droga, drzewa, ulica zalana słońcem, szyny tramwajowe, które trzeba omijać rowerem, sprzedawca w sklepie elektrycznym, twarz bląd dziewczyny, z którą rozmawiałem przez chwilę, dźwięk migawki aparatu, nocny asfalt drogi do domu. I pęd, pęd czym prędzej, w ciemności, który nie chce przestać. Kill. Jutro musisz wstać przytomny. Wziąć witaminę B i magnez. Ale to jutro, teraz – kill twój proces, niech zamknie wreszcie oczy.

Opublikowane w

Nowy sąsiad

Na kawałku pola przed moim domkiem nowo przybyły sąsiad stawia dom. Nie obiecał, że będzie dyskretny i dobrotliwy, przeciwnie, nawet zaznaczył, że na swoim będzie robił to, co zechce.

Przyglądałem się właśnie zachodzącemu, wiosennemu słońcu, gdy wysiadł z samochodu, wyciągnął rękę i schował je do kieszeni jeansów.

Poszedłem do siebie i zacząłem przeszukiwać albumy ze zdjęciami z poprzednich lat. Znalazłem niejedno: nad pustą, spokojną łąką pochylał się czerwieniejący krąg. Raz wyżej, raz za mgłą, raz tylko rąbek nad trawami. Kiedyś również należał do mnie.

Opublikowane w

W lustrze

O pierwszej w nocy Antek przegląda się w lustrze, w łazience. Wszyscy śpią, jest sam. Poczuł, że boi się tego człowieka. Ma on napięte spojrzenie, i jest kimś obcym. Antek rzadko go widuje, teraz czuje niepokój będąc z nim sam na sam. Nie reaguje on tak, jak wszyscy. Gdy Antek na kogoś patrzy, do kogoś się uśmiecha, gdy chce komuś coś powiedzieć, widzi reakcję. A teraz reakcji albo brak, albo jest niepewna, dziwna. Tak, jakby ten po drugiej stronie nie był godny zaufania, jakby mógł w każdej chwili zrobić coś nieodpowiedzialnego.

Pierwsza w nocy to zbyt późna pora, żeby przeglądać się w lustrze.

Opublikowane w

Życie to zabawa

Wiesiek przyczłapał wieczorem i nie wyszedł do północy. Siedział i opowiadał. A raczej mówił, bo jego monolog nie układał się w opowiadanie, raczej – w esej. Siedziałem przy komputerze, nawet pracowałem, ale moje zajęcie pozwalało mi słuchać Wieśka, przynajmniej co drugie jego słowo, co zupełnie wystarczyło, by nie stracić wątku.

Wiesiek mówił o tym, że z zainteresowaniem rozwija umiejętności niemówienia tego, co myśli. Że może być to interesująca gra, jaką można prowadzić z otoczeniem, konkretnie – z ludźmi. Gdyż zwierzęta o wiele lepiej, a nawet dobrze znoszą kierowane do nich słowa płynące z serca. Gra jest o tyle interesująca, że Wiesiek spotyka najróżniejszych graczy. Odkąd bowiem podjął wyzwanie, zaczął zauważyć, jak bardzo różnorodni są współzawodnicy pod względem świadomości, doświadczenia i wrażliwości. W sumie to świadomość decyduje o poziomie gry – powiedział nagle Wiesiek, uśmiechnąwszy się początkowo, a potem szybko posmutniał. Posmutniał – domyślam się dlaczego. I miał rację. Świadomość to cecha, która najwolniej poddaje się kształtowaniu. Już wrażliwość zdaje się bardziej plastyczna. Doświadczenie można zdobywać bez świadomości i wrażliwości. Nazywa się to „działaniem na małpę” – ktoś, po wielu powtórzeniach tej samej sytuacji nauczył się, że pewne posunięcia dają pewne efekty. Do tego nie trzeba wrażliwości ani świadomości, to może być mechanizm nieuświadomiony, automatyczne i bezduszny. Świadomość zaś wymaga odwagi, uporczywości, nieodwracania głowy tam, gdzie bardziej boli i dociekania, dlaczego to właśnie boli. Świadomość kształtują ludzie, którym konstrukcja osobowości nie pozwala na pomijanie jej. Są na nią skazani.

Wiesiek ciągnął swój wywód, ja mu przytakiwałem, a co drugie słowo, które do mnie docierało, w zupełności wystarczało do tego, by moja zgoda była świadoma. Wiesiek wyczuł tę moją grę i powiedział mi o tym, powiedział też, że nie ma mi jej za złe. I że jestem raczej kiepskim graczem, a ja powiedziałem, że po godzinie dwudziestej trzeciej naprawdę gram kiepsko, a on mi przytaknął i odparł, że gracz nie przyznaje się nigdy, nawet tuż przed północą, do słabości.

Pozwoliłem się z nim nie zgodzić, ponieważ okazanie słabości może być elementem gry, i tu Wiesiek spojrzał na mnie z uznaniem. Jest to gra w stylu va banque – opisał, nie w każdej sytuacji się sprawdza. Bo w większości sytuacji gramy jednak pewniaka, i co ważne – który nigdy nie mówi wszystkiego, co myśli. Najważniejsze zawsze zostawiasz dla siebie – perorował Wiesiek. Mówił też o wielkiej sile niepewności, w której utrzymuje współgraczy. Powstaje ona z delikatnie tkanych niedopowiedzeń, przy czym konieczna jest uważna obserwacja drugiego gracza, jego twarzy, mimiki, mowy ciała. Ta, jak wiadomo, nie może kłamać, bo ewentualne kłamstwo jest widoczne o wiele bardziej niż prawdziwa nieporadność czy niepewność. Jak zaś maksymalnie uwolnić własne ciało, by nie zdradzało słabości? Właśnie traktując kontakty z ludźmi jak grę, a nawet zabawę. Na pewno nie traktując ich bardzo poważnie – tych kontaktów.

Opublikowane w

Antek ma sny

Antek nie narzeka na brak wrażeń w ciągu ostatnich dwóch tygodni. Narzeka na ich nadmiar. Antek ma pracę, którą bardzo lubi, a podobno to nieczęsto się zdarza. Mógłby nie spać, w ogóle, nie czuje potrzeby. Kiedy w końcu zasypia, ma sny. Szczególnie nad ranem i po południu, gdy położy się na chwilę. Są to sny, w których akcja dzienna, ta na jawie, ma swoją kontynuację, albo dopełnienie, albo przeciwstawienie.

Antkowi śnią się sytuacje i osoby, lecz szczególnie zapamiętuje kobiety. Widmo kobiety z porannego snu towarzyszy mu czasem aż do popołudnia. Antek zastanawia się, z czego wynika taki sen i jego natrętna pozostałość. Która, przeważnie, a tak naprawdę – zawsze, jest przyjemna. W dodatku Antek podejrzewa pewne połączenie, koincydencję, między jego snami a tym, a świadomością rzeczywistych bohaterek. Mówiąc prościej – wyobraża sobie, że one o nim myślą, a ponieważ we Wszechświecie wszystko jest jakoś ze sobą połączone, to ich myśli wywołują u niego sny. Dalej – Antek chciałby powiedzieć bohaterkom, że śnił, podejrzewa nawet, że sprawiłby im przyjemność, lecz wyczuwa tu pewną trudność. Samo oświadczenie „miałem sen” nie wystarczy, bo brzmi jak rozpoczęcie dopiero rozmowy. Co dalej? Tego Antek nie jest pewien, a jego niepewność wietrzy kłopoty. Czy krótka chwila przyjemności warta jest ryzyka, jakie by ono nie było? Niewarta.

Opublikowane w

Po co, po co…

Życie stało się tak szybkie…
Zaczynając wymawiać jakieś zdanie mamy przekonanie o jego słuszności, celności. Możemy być nawet z niego dumni.
Kończąc je już przeczuwamy, że stało się nieprecyzyjne i nieaktualne.
Cóż dopiero – zanotować takie zdanie,
A wydrukować…? Po co…?