Tag: samotność

Opublikowane w

Wstecz

Pustynia Błędowska fot. Piotr Kubic

Idzie z prawej strony w lewą, nie odwrotnie. Według naszego kierunku pisania, kreślenia, odczuwania, postać ta cofa się w przeszłość. Przecież wszystkie osie czasu, na wszystkich wykresach, mają strzałkę w prawo.

W dodatku idzie w dół, nie w górę. Dół to ziemia, gleba, niskość, podziemie, skrycie, grób. Nie szkodzi, że to dziecko. Dorosły człowiek pozostaje dzieckiem, co wyraźniej widać, gdy się starzeje. Odwraca się od traktu, wytyczonej drogi, zdąża w samotność, nieuchronnie. Zaraz wyjdzie z kadru i już go nie będzie.

Pustynia, martwota, zatrzymanie. Wieje wiatr i porusza ostatnimi źdźbłami trawy. U góry blade niebo i słońce wędrujące leniwie, niedostrzegalnie, jesiennie. Czas biegnie coraz wolniej. Nie ma nowych marzeń, do niespełnienia starych zdążył się przyzwyczaić. Zdąża do swego wiecznego domu, tam, gdzie czas się zatrzymuje.

Opublikowane w

W miejskiej ciszy iść przed siebie

W miejskiej ciszy, o ile można ją nazwać ciszą, otworzyły się drzwi tramwaju, który stał już dłuższą chwilę. Do środka wpadło trochę więcej miejskiej ciszy, czyli zwykłego, wszechobecnego i wścibskiego szumu, który wypełnia ulice, skwery, parki, zaułki. Na zewnątrz było już ciemno, stonoga uformowana z tramwajów pobłyskiwała pomarańczowymi, migoczącymi miarowo światłami.

Gromada ludzi wylała się z wagonów i ruszyła przed siebie, na skróty, przez Planty. W milczeniu, bez komentarzy, zdziwienia, bez pośpiechu. Jakby oczywiste było, że tramwaje niespodziewanie stają i otwierają drzwi wcale nie na przystanku, a wtedy należy je opuścić i iść przed siebie.

Przewrotna jesień nie zalała jeszcze deszczem, nie dzisiaj. Zimne powietrze i suchy, szorstki asfalt na skrzyżowaniach i przejściach dla pieszych, prawie namacalny w lekkim, ciągle letnim obuwiu. I miejski kurz o miejskim zapachu zalegający załamania tramwajowych szyn, czeka aż przykryje go pierwszy śnieg.

Można go odczuć tylko poprzez samotność. Gdy nikt na ciebie nie czeka, pył staje się bratem, chcesz wziąć go w dłoń i wsypać nieco do kieszeni. Zabrać ze sobą na linie autobusowe i tramwajowe, tam, gdzie się kończą, na najdalszych osiedlach, peryferiach, przy slumsowatych zabudowaniach. Gdzie otwierają się pola, wzdłuż drogi biegną zardzewiałe rurociągi, zatrzaśnięte bramy i furtki zarosły zdziczałą krzewiną. Pojechać i tam wyciągnąć pył z kieszeni, posypać nim głowę i już nie wrócić.

Opublikowane w

Plemię, które walczy (do czasu)

Czesiek nieuchronnie zmierzał do granicy, ale o tym nie wiedział. Było to tak, jakby wszedł do pokoju i zobaczył ludzi, których do tej pory widział tylko w telewizji, albo na plakatach wyborczych. Tam wyglądali w porządku, a tutaj – jeden bez marynarki, drugi w marynarce, ale bez koszuli. Trzeci trzymał ręką opadające spodnie, czwartemu z butów wystawała słoma, a piąty w ogóle nie miał butów.

Czesiek pytał po kolei każdego o brakujące części ich garderoby, ale wszyscy uparcie milczeli, nieznacznymi tylko ruchami głowy lub ramion dając znaki, że to pytanie powinno być skierowane do kogoś innego. Czesiek nie mógł tego pojąć, bo w telewizji byli wygadani, a na plakatach pewni siebie.

Na biurku pod oknem znalazł plik pomiętych kartek papieru, mazakiem wypisywał na nich słowa: „dlaczego?”, „powiedz!”, „daj znak” i spinaczami do papieru przypinał karteczki do poruszających się leniwie i bezładnie postaci. Te zerkały na niego obojętnie.

Czesiek doszedł do granicy, poza którą nikt mu już nic nie powie. Czesiek zostaje sam i wie tylko tyle, że musi zadać wszystkie pytania, do końca. Wszystkie, które przez lata przyszły mu do głowy, a których bał się, wstydził, wahał zadać. Że milczenie tamtych będzie jedyną i to najlepszą odpowiedzią dla wszystkich. Bo oni nie mogą przyznać się do błędu, a przed Cześkiem było już wielu takich jak on, i wszyscy prędzej czy później milkli. I Czesiek teraz myśli, wściekły i bezsilny, że nigdy nie przestanie pytać, ale i o tym nie wie, że przestanie.

Opublikowane w

Niepodobna do siebie

Wieczorem, gdy mąż odwróci się na chwilę, dzieci majstrują w swoim pokoju, ona przechodzi przez drzwi balkonowe, na zewnątrz. Nie otwiera ich, po prostu przechodzi. Tylne wyjście kieruje na krótki ogród, a potem przestrzeń. Przechodzi między drzewami, nie omija ich, idzie na wprost, przenika… Dom nie ma ogrodzenia, ona nie chciała, a on powiedział, że to niepodobne do kobiety.

Przenika przez wysokie trawy, już zeschnięte, jakby leciała nad nimi. Nie boi się przechodniów, to już poza zabudowaniami, pola. Tamtędy nikt nie chodzi, a nawet gdyby, nikt by jej nie poznał, tak jest teraz niepodobna do siebie.

Spieszy się na ostatni czerwony rąbek, nad horyzontem. On tam jest, jeszcze, ona wie, czuje, jest przekonana. No nieważne skąd wie albo czuje i jak jest przekonana. Po prostu gdy dociera na płaskowyż, mały czerwony rąbek jeszcze na nią czeka. I skoro ją tylko zobaczy już wie, że teraz może zniknąć.

Opublikowane w

Słabnący oddech lata w nasze twarze

Wiatr ciągnie polem przy ziemi. Opływa pręty ogrodzenia, opływa balustradę schodów. Zawija za rogiem. Resztki oddechu lata lato wydmuchuje prosto w samotną twarz pewnego człowieka, który przystanął w cieniu domu. Niepotrzebnie w cieniu. Słońce nie jest już tak gorące. Przystanął w cieniu, bo szedł z podwórka na ganek. W połowie drogi, trochę dalej, tuż przed gankiem, dopadł go oddech lata. Jego resztki. Już nie tak silne tylko słabnące, może z rezygnacją, albo powoli, naturalnie, bez zdziwienia. Przecież taka jest kolej rzeczy.

Opublikowane w

Listy

Kiedyś był mistrzem w odpowiadaniu na listy. Jako nastolatek odpowiadał od razu, dowcipnie, cięto, z rozmachem, z rozmarzeniem. Czym były wtedy listy? Czymś jak szybka jazda na rowerze albo gra w piłkę. Zajeżdżał się wtedy i zagrywał. I odpowiadał na listy tak szybko, że jego korespondenci (nie było ich dużo, raczej mało) nie dotrzymywali tempa.

Im bardziej próbował coś zagłuszyć, tym bardziej to wołało o pomoc. Pisanie listów jako sposób na przeklętą samotność sprawdza się tylko częściowo. Zresztą trafił na człowieka, który odpisywał szybciej niż on. I co? I nic. To działa tylko do pewnego momentu.

Pisanie listów mu pozostało. Teraz, kiedy inni nie odpisują od razu, on czyta to, co sam do nich napisał. Dziś to jest proste, wystarczy kliknąć na folder wysłane. Czyta to, co sam napisał, bo inni nie odpisali (jeszcze). To łatwiejsze, niż odpowiadać na listy. Czasem, przyznaje się, otwiera skrzynkę odbiorczą i prosi w myśli, żeby inni jeszcze nie odpisali. Bo choć czeka na listy, to z drugiej strony boi się fali, która nadejdzie wraz z listem. Będzie go zalewać, on się w niej pogrąży, potem zacznie płynąć, najpierw nurkując, ale potem znajdzie rytm, wyjdzie na powierzchnię i dalej, dalej, i tak bez końca.

Opublikowane w

jestem…

Jestem wśród żywych… Gdy zacząłem dochodzić do siebie, siedziałem na podłodze na portierni u mnie w pracy. Była godzina 5:30. Straszne jest uczucie wychodzenia z czarnej dziury. To niepamięć, której towarzyszy potworny strach. Uczucie strachu bierze się nie tylko z reakcji organizmu, ale też z poczucia, że nie wiem kim jestem, co robiłem wczoraj, gdzie byłem, co mam zrobić dziś. Mam nudności oraz bolą mnie mięśnie i odmawiają posłuszeństwa. Jakby jakaś wielka łapa złapała mnie i tłukła o ziemię…Czuję, jakby już mnie nie było na tym świecie, ale jednak, jakimś sposobem wrócił.

Już nie żyłem, ale żyję znowu… Dziękuję Pani pracującej w ochronie na portierni. Pierwsza rzecz, jaką pamiętam, to podawany mi plastikowy kubek, wyjęty z podajnika obok wielkiej butli, napełniony wodą i cukrem.

Opublikowane w

Czarna limuzyna

Odbijają się konary drzew w karoseriach naszych samochodów, gdy pędzimy przez miasto. Ani nie wiemy kiedy. Przeglądają się chmury, że teraz, wiosną, takie mniej uczesane. Uliczne latarnie głaszczą maski i błotniki, zbyt delikatnie, byśmy je czuli. Deszcz z przedwiośnia puka do zasuniętych szyb.

Ktoś rozmawia z kimś bliskim, bez nas, na temat zasadniczy. Dowiemy się o tym z porannej gazety, którą znajdziemy trzy dni po wydaniu, złożoną starannie na przystanku. Tłumy całe prześlizną się lśniącymi cieniami po nawoskowanych bokach bolidu, gdy w godzinach szczytu będzie przemykał alejami, jakby nie dotyczyły go ograniczenia prędkości, zakazy i nakazy. Jakby ani nie mogły mu przeszkodzić stojące w kolejkach samochody. Jakby nie miał wstydu, a może jakby mu było wszystko jedno. Jakby nie mógł już odczuć ludzkiego smutku, rozpaczy, nawet fascynacji.

Idealne odgrodzenie się od świata.

Opublikowane w

Martwotą są pogrążone dni

Martwa jesień w parku fot. Piotr Kubic

Dni, czasem całe tygodnie, podczas których nie oglądało się słońca. Gdy chodziłem do szkoły te krótkie dni wydawały się zmorą. Całe życie toczyło się w salach lekcyjnych, a gdy w końcu z nich wychodziliśmy, wstępowaliśmy w pustkę jesieni, która już obumarła. Żeby jeszcze wiał wiatr, to czulibyśmy, że świat żyje. Ale dni pełne martwoty, budzące się w martwocie, gdy światło nadchodziło nie wiadomo skąd, z bezdennego nieba, i niknące w długim, wczesnym zmierzchu, te dni wydawały się jak stracone – dla życia, dla nas. Odżywaliśmy dopiero w domach, przed kolorowym ekranem pierwszych w naszym miasteczku komputerów.

Po latach wracam myślą do tamtych chwil i odnajduję w nich niespodziewaną ulgę. Jak cenne mogą być one, gdy nic się nie dzieje. Po wiosennym rozdmuchaniu, letniej gorączce, przychodzi bezruch i pogłębiające się zimno, które zmusza nas do zamykania się przed światem – w sobie, w objęciach ciepłych kurtek, szalików, czapek i rękawiczek. Przez grubsze podeszwy butów nie czuć już tak dobrze matki ziemi. Zostajemy sami, jak każde z drzew, z osobna.

I choć możemy się przed tą samotnością bronić, to coś wewnątrz mówi że – na szczęście – zostajemy sami i ta samotność jest potrzebna, wręcz konieczna. Trzeba ją tylko przyjąć jak zabłąkanego gościa, który wejdzie na chwilę, nabierze sił, a potem na pewno pójdzie dalej.



Opublikowane w

Bezsilność

Kluczy. Między tykaniem zegara, gdzieś tu, w pobliżu, a ciszą dobiegającą z ulicy. A swoją drogą – co to za zegar tyka? W ciszy trudno dociec. W ciszy wydaje się, jakby jeden zegar, umieszczony gdzieś pod niebem, albo może w centrum Galaktyki, nadawał marszowo, a wszystkie inne były tylko jego echem. W ciszy tykanie staje się bezkierunkowe, w ciszy okazuje się, że istnieje tylko jedno tykanie, a wszystkie inne, pomniejsze, są częściami składowymi tego jednego.

Kluczy ciągle, myśl próbująca z czymś się zetrzeć, o coś oprzeć, czemuś przeciwstawić. Słowem – wejść w interakcję, szuka tylko z czym by tu, między czym tu kluczyć. Ale niczego nie znajduje. Kluczyć się nie da w pojedynkę, kluczenie wymaga przeszkód, utrudnień do wyminięcia, kogoś jeszcze. Na przykład śledczego, którego należy zmylić kluczeniem, zgubić, wywieść w pole.

Biedna myśl chciałaby zawarczeć, wściec się, wykrzyczeć, albo chłodno czymś pomieść, coś zignorować. Lecz nawet ignorancja wymaga czegoś naprzeciwko, czegoś obok lub z tyłu. Nie można zignorować niczego. Bardzo trudno, o ile to możliwe, zignorować ciszę. Niemożliwe jest zignorować tykanie zegara Wszechświata, ani mu się przeciwstawić.

Szarpiąca się myśli wkrótce roztopi się, powoli, nieuchronnie i samotnie, we śnie, jednocząc puls z tykaniem zegara Galaktyki w ciszy dobiegającej z ulicy.

Łąka